Pojęcie dobrostanu w aspekcie zwierząt obejmuje trzy elementy:
- naturalne biologiczne funkcjonowanie zwierzęcia (co m.in. oznacza pewność, że zwierzę jest zdrowe i dobrze odżywione);
- jego stan emocjonalny (brak negatywnych emocji takich jak ból i chroniczny strach) oraz
- jego zdolność do wyrażania pewnych standardowych zachowań
Z praktycznego punktu widzenia, wyraźnym wskazaniem, że dane zachowanie jest ważne, jest sytuacja, gdy zwierzę wykazuje reakcję stresową lub zaburzone reakcje w momencie uniemożliwienia wykonania tego zachowania. Budowanie gniazda przez ciężarną lochę lub odruch rycia u trzody są przykładami takich właśnie zachowań. Te trzy zasady są często komplementarne.
Zgodnie z „Listą Pięciu Wolności” dobrostan zwierzęcia jest zapewniony, gdy spełnionych jest pięć następujących warunków.
„Lista Pięciu Wolności”:
Wolność od głodu i pragnienia – poprzez zapewnienie łatwego dostępu do świeżej wody i pokarmu dla zachowania pełnego zdrowia i żywotności,
Wolność od dyskomfortu – poprzez dostarczenie odpowiednich warunków otoczenia, w tym schronienia i wygodnego miejsca do spoczynku,
Wolność od bólu, urazów i chorób – poprzez zapobieganie lub szybką diagnozę i leczenie,
Wolność ekspresji normalnych zachowań – przez dostarczenie wystarczającej przestrzeni, odpowiedniego wyposażenia i towarzystwa zwierząt tego samego gatunku,
Wolność od strachu i stresu – przez zapewnienie warunków zapobiegających mentalnemu cierpieniu.
Dobrostan można oszacować także w prosty sposób, oceniając jego poziom jako niski lub wysoki:
Niski poziom dobrostanu:
- Występowanie schorzeń u zwierząt,
- Obniżenie odporności zwierząt,
- Uszkodzenia ciała,
- Słaba zdolność wzrostu i rozwoju,
- Obniżony poziom zdolności adaptacyjnych w sytuacjach stresowych,
- Przejawy różnych form nienormalnego zachowania – patologie behawioralne.
Wysoki poziom dobrostanu:
-Zwierzęta klinicznie zdrowe,
-Normatywny poziom wskaźników fizjologicznych,
-Przejawianie różnorodnych form normalnego zachowania i utrzymanie w normie wzorców behawioralnych.
Najczęstsze problemy dobrostanu dla zwierząt:
Unieruchamianie, powierzchnia boksów, unikanie wiązania pojedynczo, wymagania świetlne, utrzymanie ściołowe vs. podłogi rusztowe, dostęp do wybiegów i pastwisk, termin odsadzenia cieląt, stabilność grup i zachowania agresywne, dokładne ustalenie potrzeb pokarmowych, ograniczenie pewnych praktyk (dekornizacja, kastracja), stosowanie elektrycznych stymulatorów.
Finansowane z Funduszu Promocji Mięsa Wołowego
Źródło: ASAP
